دعوای منقول: به دعوایی گفته می شود که موضوع خواسته آن انجام تعهدی است که مال منقول است که برای مثال دعوای استرداد اتومبیل
دعوای غیر منقول: دعوای غیر منقول دعوایی است که موضوع آن مال غیر منقول است برای مثال دعوای تخلیه ید یا خلع ید از اموال غیر منقول
دعوای مالی: دعوایی است که خواسته تصریح شده آن در دادخواست حق مالی باشد. منظور این است که در صورت پیروزی خواهان در دعوای مطرح شده ،حق مالی که دارای ارزش داد و ستد است و قابل تقویم به پول هست به خواهان برسد. که برای مثال می توان دعوای الزام به تحویل یک مال را مثال زد یا دعوای الزام به انجام تعهدی مالی و یا تمامی دعاوی که موضوعش رسیدن به مالی باشد.
دعوای غیر مالی: دعوایی است که خواسته تصریح شده در دادخواست حق غیر مالی باشد یعنی حقی هست که قابل مبادله با پول نیست وارزش داد وستد ندارد که می توان برای مثال دعاوی اصل نکاح ،فسخ نکاح، طلاق ، نسب، حجر، حضانت، الزام به استرداد سند غیر مالی و….. را نام برد.
دعوای‌غیرمالی‌ذاتی: اگر دعوای مطرح شده ذاتاً غیر مالی باشد به آن دعوای غیر مالی ذاتی گفته می شود. یعنی اینکه حق اصلی مورد ادعا از حقوق غیر مالی باشد مانند دعوای نسب و زوجیت و……
دعوای غیر مالی اعتباری: به دعاوی گفته می‌شود که تعیین بهای خواسته آنان قانوناً لازم نیست وآن دسته از دعاوی است که اگر ذاتاً مالی محسوب می شود اما قانونگذار به هر دلیلی آنها را از پاره ای جهات در حکم دعاوی غیر مالی دانسته است. مانند دعوای خلع ید و درخواست افراز و تقسیم و فروش اموال مشروع، درصورتیکه مالکیت مورد نزاع نباشد.
اولياي دم: شخص يا اشخاصي هستند كه صاحب خون مقتول بوده و مستحق دريافت ديه هستند و اعلام رضايت نيز حق آنان است. در قتل عمد نيز درخواست قصاص يا اعلام گذشت حق آنان مي‌باشد.
ماه‌هاي حرام: ماه‌هاي حرام عبارتند از: رجب، ذيقعده، ذيحجه و محرم. اگر قتل در يكي از اين ماه‌ها اتفاق بيفتد، يك سوم به ديه اضافه مي‌شود. يعني يك سوم به دیه کامل اضافه خواهد شد.
🔻 نکته: بايد توجه داشت كه شايد صدمه در ماه حرام وارد شود ولي مرگ در ماه غير حرام اتفاق بيفتد، در اين حالت به ديه مقدر (يعني دیه کامل) چيزي اضافه نمي‌شود.
به بيان ديگر صدمه و مرگ بايد در ماه حرام واقع شود تا به ديه كامل يك سوم اضافه گردد.
اهلیت: عبارت است از: شایستگی انسان برای دارا بودن یا اجرای حق و تکلیف.
اقرار: اگر شخصی خبری را اعلام کند که مفاد آن بر ضرر خودش، و به نفع دیگری باشد، اقرار نام دارد. به شخصی که اقرار می کند، “مقر” گویند. اگر مفاد این خبر، به نفع خودش و به ضرر دیگری باشد، “ادعا” و اگر به نفع دیگری و به ضرر شخص ثالثی باشد، “شهادت” نام دارد.
اقدامات تامینی: تدابیری است که، دادگاه برای جلوگیری از تکرار جرم درباره مجرمین خطرناک اتخاذ می کند. مانند: نگهداری مجرمین دیوانه در تیمارستان.
امور حسبی: به اموری گفته می شود که، دادگاه ها باید بدون ملاحظه این که در مورد آن ها اختلاف، مرافعه ای وجود پیدا کرده یا نه، وارد رسیدگی شده، و اتخاذ تصمیم کنند. مانند: رسیدگی به اموال متوفای بلا وارث، تعیین سرپرست برای دیوانه ای که ولی یا قیم ندارد.
ماترك: مالي كه با فوت مالك آن و بحكم قانون به وارث تعلق گيرد.
