برخی از آسیب های پس از طلاق

برخی از آسیب های پس از طلاق

مقدمه:

پديده طلاق که امروزه به قبح گذشته نمي باشد، يکي از معضلاتي است که برخي از خانواده ها را درگير نموده و از ابعاد مختلف فردي، خانوادگي و اجتماعي قابل بررسي است. گرچه مردان طلاق جايگاه خانوادگي و اجتماعي پيشين را از دست مي دهند، ليکن همواره زنان مطلقه صرف نظر از طعنه ها و نگاه هاي کنجکاوانه دوستان، بيشتر از مردان آسیب می بینند. از جمله مهم ترين مسأله اي که پس از جدايي ظهور مي يابد ترس از تنهايي پس از طلاق است که زنان را بيش تر رنج مي دهد. در واقع نگراني اصلی از این است که آيا شريک زندگي ديگري خواهند داشت.

زيرا از نگاه عمومي زنان مطلقه براي ازدواج، از اعتبار کمتري برخوردارند و مردان مجرد کمتر به سراغ آن ها مي رود. اين دغدغه هنگامي تشديد مي شود که زن مطلقه از سواد يا مهارت کمتري برخوردار باشد و نتواند شغل مناسبي بيابد تا از نظر مالي خود و فرزندانش را اداره کند. به علاوه حضور نداشتن پدر، فرزندان را دچار مشکل مي کند، به طوري که زن مطلقه براي فرزندانش هم بايد پدر باشد هم مادر و مرد نيز در صورتي که کودک با او زندگي کند، بايد هم نقش مادر و هم نقش پدر را بر عهده بگيرد.

راهکارهايی چند جهت جلوگیری از طلاق

قبل از ازدواج، دختر و پسر معمولاً نگاه محدودي به زندگي و مشكلات آن دارند که باعث آسيب پذيري آنها در مقابل مشکلات خواهد شد. براي پيشگيري از چنين شرايطي، پيشنهاد مي شود:

اولاً: طرفين قبل از ازدواج با شناخت بيشتري دست به انتخاب بزنند و مهارت هاي لازم را در اين مورد به دست آورند.

ثانياً: بعد از انعقاد عقد، زوجين بجاي گريز از معضلات،در فراز و فرودهاي زندگي در خود ظرفيت سازي کنند تا با شکوفايي استعدادهاي بالقوه و بروز و ظهور آنها، به احساس مفيد بودن در زندگي برسند و الگويي مثال زدني براي ديگران شوند.

ثالثاً: مهريه بايد براي روزهاي سپيد تعيين گردد و با تعهد عملي به پرداخت بموقع آن، اجازه داده نشود که به حربه‌اي براي طلاق از طريق مراجعه به مراجع قضايي مبدل گردد. به عبارت ديگر پديده اي که بايد عامل اثبات صداقت و راستي در زندگي باشد، با مديريت غلط به سرنوشتي مزموم، دچار نگردد.

با تمام اين اوصاف، گاهي اوقات امکان ادامه زندگي دشوار مي شود و زوجين از نتايجي که در سايه شکيبايي قابل حصول است، محروم مي گردند. بنابراين شرايط اقتضاء مي کند که فرهنگ سازي شود تا اگر زن و مردي به دلايل واقعي امکان ادامه زندگي با يكديگر را نداشته اند و از هم جدا شده اند، جامعه آنها را طرد نكند؛ و همچنين شرايطي فراهم گردد که با اقدامات تأميني و حمايتي، مثل افزايش خدمات بيمه هاي تأمين اجتماعي از مراجعه خانواده ها به محاکم خانواده، جز در موارد ضروري پيشگيري شود.

به علاوه، راهنمايي و مشاوره در مراکز حقوقي، به خصوص قبل از مبادرت به طلاق و آشنايي با حقوق خود و طرف مقابل نيز مي تواند راهگشا باشد و زوجين را از تعجيل در اين کار باز دارد.

چگونگی پرداخت نفقه پس از طلاق

يکي از مسائل حقوقي دوره پس از طلاق پرداخت نفقه فرزندان طلاق است که قانوناً برعهده پدر مي باشد ولو اين که زوجه مطلقه داراي درآمد مستقلي باشد.

بدين توضيح که بعد از طلاق رجعي نفقه همسر و همچنين اولاد بر عهده شوهر است و گرچه با سر آمدن مدت عده، تکليف در پرداخت نفقه همسر از بين مي رود، اما نفقه فرزندان هم چنان بايد پرداخت شود. به طوري که اين امر بايد تا زمان فوت يا ناتواني پدر هم چنان باقي بماند. حتي قانونگذار پيش بيني نموده که اگر پدر فوت کند يا اين که در پرداخت نفقه ناتوان شود، تکليف پرداخت نفقه از بين نمي رود و پدربزرگ پدري او و در صورت نبود او يا نداشتن توانايي مالي، مادر وي وظيفه پرداخت هزينه هاي کودک را بر عهده دارد.

بعلاوه در فرضي که مادر هم در قيد حيات نباشد يا توانايي مالي لازم را نداشته باشد، پدربزرگ مادري و مادربزرگ ها اين وظيفه را بر عهده دارند.

در اين خصوص حتي ضمانت اجراهاي کيفري نيز در نظر گرفته شده و بر اساس ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامي مي توان از پدر يا مادري که بايد نفقه را پرداخت کند، اما از اين کار خودداري مي کند شکايت کرد.

سؤالات مشترک در برخي موارد طلاق

يکي از پرسش هاي مطروحه اين است که؛ آيا شوهر در شهر ديگري مي تواند زن خود را طلاق بدهد و فرزند تحت حضانت چه كسي در مي آيد و مادر در چه تاريخ‌هايي مي تواند فرزند خود را ببيند، بايد گفت:

الف) چنانکه اشاره شد؛ حضانت طفل دختر و پسر تا سن هفت سالگي بر عهده مادر مي باشد.

ب) چنانچه شوهر بخواهد زن خود را طلاق دهد بايد در محل اقامت زن طرح دعوي نمايد.

ج) ليکن زني که خانه شوهرش را ترک کرده و قصد طلاق دارد، بنا به قانون جديد حمايت خانواده، مي تواند هم در دادگاه محل اقامت شوهر و هم محل اقامت خودش دادخواست طلاق دهد، مگر در خصوص مطالبه مهريه غيرمنقول که بايد در محل ملک اقامه شود. در پايان اين بخش و در جهت تکميل مطالب فوق، آشنايي با نکاتي چند ضروري به نظر مي رسد:

نکته اول: در پاسخ به اين مسئله که اگر زن دادخواست طلاق بدهد نصف اموال مرد به او مي رسد يا خير، بايد بيان داشت، شرط نصف دارائي مندرج در عقدنامه هاي رسمي مشروط به اين است كه مرد دادخواست طلاق بدهد.

نکته دوم: اگر شوهر به طور مثال دعواي طلاق در تهران و همسر دعوي استرداد جهيزيه در کرج مطرح نمايد، کدام دادگاه صلاحيت رسيدگي است، بايد بيان نمود که، هرگاه زوجين دعاوي در صلاحيت دادگاه خانواده را در مراجع متعدد قضايي مطرح کرده باشند، دادگاهي که دادخواست مقدم به آن داده شده صالح به رسيدگي است. ادامه…

نکته سوم: چنانچه در يک روز چند دادخواست توسط زوجين به دادگاه داده شود، در اين صورت دادگاهي که صلاحيت رسيدگي به دعواي زوجه را دارد، صالح به رسيدگي است.

نکته چهارم: در صورت امتناع زوج از حضور در محضر جهت اجراي صيغه طلاق، دادگاه به درخواست زوجه، زوج را احضار و در صورت امتناع از حضور، زن مي تواند با ارائه گواهي تأييد از دادگاه صادر كننده حکم، مراتب را به دفترخانه اعلام تا با رعايت جهات شرعيه صيغه طلاق را جاري و موضوع را ثبت نمايد.

نکته پنجم: در کليه موارد درخواست طلاق از جهت تعيين تکليف نسب جنين، آزمايش بارداري ضروري است.

نکته ششم: از لحاظ قانوني مردي که مي خواهد زنش را طلاق دهد؛ بايد کليه حقوق مالي و غيرمالي همسرش از طريق دادگاه مشخص شود، از جمله مهريه، نفقه، نفقه زمان عده، جهيزيه، اجرت المثل خانه داري، وضعيت حضانت فرزندان مشترک، نفقه فرزندان، زمان ملاقات با فرزندان و…

نکته هفتم: در فرضي که زوجه نيمي از مهريه خود را بخشيده و طلاق گرفته است، آيا مي تواند مابقي مهريه خود را به نرخ روز مطالبه کند، علي رغم اين که تصويب قانون مطالبه مهريه به نرخ روز بعد از تاريخ حکم طلاق بوده است؟

در پاسخ به این پرسش باید گفت با توجه به اينکه نصف مهريه بر عهده زوج باقي مانده و اکنون زوجه مهريه را مطالبه مي کند، ارزيابي مهريه بر اساس نرخ روز است.