سؤالات متداول خانواده
پرسش: آیا پدر می تواند فرزند خود را از ارث محروم کند؟
پاسخ: هر کسی در زمان حیات خود می تواند، از طریق قراردادهایی مانند صلح یا هبه، تمام دارائی خود را به اشخاص دیگر منتقل کند. لیکن در قالب عقد وصیت، فقط می تواند حداکثر تا یک سوم اموال خود را وصیت کند یعنی اگر مال و دارائی پدر سیصد میلیون تومان است حق دارد تا یکصد میلیون تومان را وصیت کند که خرج مصارف خاصی شود و مابقی آن متعلق به ورّاث است اگر چه نسبت به تمام دارائی خود وصیت کرده باشد. با این توصیف، هیچکس را نمی توان بر اساس تمایلات شخصی از ارث محروم کرد.
پرسش: آیا پدر مادر می توانند قبل از فوت ارثیه فرزندان را تقسیم کنند؟
پاسخ: قبل از فوت والدين تقسيم ارثيه در قالب ماترك معنى ندارد و فقط مى توانند در قالب يكى از عقود اموال را به نام فرزندان خود يا اشخاص ديگر منتقل نمايند.
والدین می‌توانند قسمتی یا هر میزان از اموال و املاک خود را به یک یا چند نفر از فرزندانشان یا هر کس دیگری در قالب عقود دیگری مانند هِبه ،صُلح ،هدیه ، فروش یا به اشکال حقوقی دیگری واگذار نمایند.
همچنین می‌توانند وصیت کنند که بعد از فوت آنها، قسمتی از اموال را به کسی دیگر غیر از فرزندان آنها واگذار شود.
البته اگردر قالب وصیت باشد این وصیت فقط تا یک سوم کل ارثیه اعتبار دارد، مگر اینکه کلیه ورّاث آنرا تنفیذ و تایید نمایند. در غیر اینصورت نسبت به مازاد یک سوم وصیت باطل و بلا اثر است.
پدر و مادر می‌توانند ارثیه خود را حتی به غیر از ورثه وصیت نمایند، مثلاً برای امور خیریه یا خدمات عمومی و…
بنابراین اگر والدین قبل از فوت برای جلوگیری از هر گونه نزاع احتمالی قصد دارند که به یکی از روش‌های فوق اقدام نمایند بایستی از طریق ثبت و صدور سند رسمی اقدام کنند.
پرسش:اثر فسخ نکاح در پرداخت مهریه چیست؟
پاسخ: اگر در عقد نکاح قبل از وقوع نزدیکی بین زن و شوهر عقد با وجود یکی از دلایل شرعی فسخ شود، هیچ مهریه ای به زن تعلق نمی گیرد مگر اینکه علت فسخ ناتوانی شوهر از انجام عمل زناشویی باشد که به این عیب عنن گفته می شود و در اینصورت نیمی از مهریه به زن تعلق خواهد گرفت.
- اگر فسخ نکاح به هر جهتی بعد از نزدیکی واقع شود تمام مهریه تعیین شده به زن تعلق خواهد گرفت.
- اگر مهریه تعیین نشده باشد و نکاح به علت عنن فسخ شود زن می تواند نیمی از مهر المثل خود را از مرد مطالبه نماید.
- اگر علت فسخ نکاح تدلیس یعنی فریب خوردن مرد توسط زن باشد در هیچ صورتی هیچ مهری به زن تعلق نخواهد گرفت.
پرسش: اگر شخصی فوت کند و فرزندی نداشته باشد اموالش به چه طریق میان طبقات ارث تقسیم می شود؟
پاسخ: از آنجا که طبقات ارث، طبق قانون مدنی، سه طبقه است در صورت نبود هر طبقه، ارث به طبقه بعد می رسد. طبق قانون، طبقات ارث عبارتند از طبقه اول: پدر و مادر و اولاد و فرزندان فرزندان، طبقه دوم: اجداد و برادر و خواهر و طبقه سوم: عموها و عمه ها و خاله ها و دایی ها و فرزندان آنها.
بدیهی است در صورت نبود طبقه اول، نوبت به طبقه دوم و بعد از آن به طبقه سوم می رسد و اگر هیچ یک از این طبقات وجود نداشته باشد، اموال بدون وارث به نفع دولت ضبط می شود.
پرسش: خروج طفل صغير از کشور چگونه ممکن است؟
پاسخ: قانون حمايت خانواده مقرر میدارد: «فرزند صغير را نمي توان بدون رضايت #ولي، #قيم، مادر يا شخصي که #حضانت و نگهداري آنها به او واگذار شده است از محل اقامت مقرر بين طرفين يا محل اقامت قبل از وقوع طلاق به محل ديگر يا خارج از کشور فرستاد، مگر اينکه دادگاه آن را به مصلحت #صغير بداند و با در نظر گرفتن حق ملاقات به اشخاص ذيحق اين امر را اجازه دهـد.
دادگاه در صـورت موافقت با خـارج کردن صغيـر از کشور، بنا به درخواست ذينفع، براي تضمين بازگرداندن صغير #تأمين_مناسبي اخذ مي کند».
