نحوه ی اثبات ربوی بودن چک

۱⃣_صدور چکهای متعدد با سریالهای پشت سر هم
چنانچه در یک تاریخ مبلغی از حساب شخصی به حساب شخص دیگری کارت به کارت شده و یا از طریق سیستم شبا منتقل شده است. مدتی بعد از این انتقال تعدادی چک ها با سریالهای پشت سر هم و با مبالغ یکسان قرار می گیرد مثلاً از یک ماه بعد از انتقال وجه ؛ چک های دو میلیون تومانی به صورت سری و پشت سر هم صادر می شود. زمانی که کارشناس مبلغ این چک ها را جمع می کند متوجه می شود که مجموع مبلغ چک ها برابر با مجموع مبلغی است که شخص نخست به حساب شخص ثانی انتقال داده اس؛ بعلاوه اسکنت عرفی آن.
در چنین شرایطی نظر کارشناس یک اماره محکم در خصوص ربوی بودن چک ها به حساب خواهد آمد .
۲⃣_صدور چک ضمانت و صدور چک با سریالهای پشت سر هم و مبالغ یکسان :
اگر شخص الف در یک تاریخ مبلغی مثال معادل صد میلیون تومان به حساب شخص ب واریز کند و بابت آن یک چک صد میلیون تومانی برای یک سال بعد و همین طور دوازده عدد چک دو میلیون تومانی دریافت کند (معمولا چک ها برای اول هر ماه تعریف می شوند) در این جا این چک های دو میلیون تومانی به خودی خود نشان دهنده ی ربوی بودن بوده؛ چرا که مقرر است مبلغی مازاد بر اصل پول به شخص اول داده شود.
۳⃣_قراردادهای پوششی :
مثلاً ممکن است دو نفر قرارداد « اجاره طلا » بنویسند در حالی که اجاره طلا اصلا معنا ندارد طلا قابل اجاره نیست چون عین مال باقی نمی ماند و فروخته می شود. چنین قراردادهایی هم نشان می دهد که دو طرف معامله جهت پوشش ربا صورت سازی ظاهری کرده اند.
حال سوال آنست که که اثبات ربوی بودن معامله اجاره طلا از چه راهی ممکن است و آیا نفس این معامله اماره و دلیل اثبات دعوی است ؟ خود این قرارداد نشان دهنده ربوی بودن معامله است چون اجاره طلا به طلافروش اصلا معنا ندارد در قراردادهای اجاره؛ مستاجر می تواند عین مستاجره را استفاده کند و بعد آن را به موجر برگرداند ولی در قرارداد اجاره طلا؛ طلافروش در پایان مدت اجاره می خواهد سعی کند معادل طلا را به اجاره دهنده برگرداند و این غیرقانونی است.چرا که اجاره بهایی که به جهت آن چک صادر و پرداخت شده است همان سود پول است.
برای چنین معامله ای از بحث ادله عمومی نظیر شهادت شهود میتوان بهره برد.