پرسش: قیمومیت به چه معناست؟
پاسخ: قیم کسی است که بیشتر امور مالی فرزند را بر عهده دارد. با این تعریف می توان به روشنی تفاوت بین قیمومیت و حضانت را دریافت. اگر پدر طفلی فوت کند با وجود پدربزرگ او دیگر نیازی به قیم نخواهد داشت. ولی اگر پدربزرگ او نیز پیش از آن فوت کرده باشد دادستان موظف است برای طفل قیم نصب کند .
در اینصورت اگر مادر صلاحیت لازم را داشته باشد اصلیترین گزینه برای قیمومیت است. لیکن چنانچه وی ازدواج مجدد کند معمولا اداره سرپرستی، قیمومت را به یکی از اقوام درجه یک پدر یا مادر میدهد و اگر هیچکدام از اینها هم نبودند یا صلاحیت نداشتند اداره سرپرستی یک نفر را به عنوان امین انتخاب و همین فرد امین، قیم فرزندان این زن را انتخاب میکند.
در هرصورت قیم ھیچگاه نمی تواند خودسرانه درباره اموال طفل تصمیمگیری کند. قانون در این باره نیز سختگیری کرده و قیم موظف است همه کارها را با نظارت اداره سرپرستی انجام دهد.
پرسش: روند تعیین قیم، چگونه است؟
پاسخ: اداره سرپرستی پس از دریافت تقاضانامه فرد متقاضی قیمومت، به مرجع انتظامی محل سکونت و اقامت فرزندان، دستور میدهد برای حفظ حقوق آنها، از اموال منقول و غیر منقول متوفی صورتبرداری شود که مبادا اموال متوفی حیف و میل شود.
همچنین مدارکی از جمله گواهی فوت متوفی، کپی شناسنامه صغیر، کپی شناسنامه برای معرفی فرد صالح و شایسته ای که آمادگی قیمومت را داشته باشد به اداره سرپرستی تحویل داده میشود. در این خصوص معمولاً مادر کودک برای قیمومت اعلام آمادگی میکند و مرجع انتظامی پس از تحقیق از افراد محلی، در مورد صلاحیت و شایستگی وی، نتیجه را به انضمام فتوکپی شناسنامه مادر و سایر مدارک به اداره سرپرستی تقدیم خواهد کرد.
پرسش: اگر پس از مرگِ پدر، جد پدری صلاحیت قیم شدن برای فرزندان محجور (از نوع معلول ذهنی و جسمی) را نداشته باشند و مادر نیز بدلیل کهولت سنی توانایی جسمی جهت انجام امور محوله به عنوان قیم را نداشته باشد، انتخاب قیم از طریق دادگاه بر چه اساس و معیاری استوار است؟
پاسخ: مطابق مقررات جاری، ولایت قهری در اختیار پدر و جد پدری می باشد و با بودن آنها قیم تعیین نمی شود. ولی هر ذی نفعی می تواند تقاضای ضم امین کند که بر کارهای ولی نظارت داشته باشد. در صورت نبود ولی قهری با معرفی اقوام فرد و یا با تعیین دادستان قیم تعیین می شود و باز هر کسی می تواند تقاضای ضم امین کند.
در خصوص معیار باید گفت، داشتن اهلیت، نداشتن سابقه کیفری و سوءاخلاق و تمکن مالی شرط است.
پرسش: پدر ۸۵ ساله ام از پانزده سال قبل بعلت بیماریهای قلبی و دیابت و چشم، معلول شده و در این چند سال اخیر روانش نیز تحلیل رفته است. همزمان نامادری من و دخترش مشغول خوردن اموال ایشان هستند، آیا راه قانونی وجود دارد ؟
پاسخ: باید با مراجعه به اداره سرپرستی محل اقامتگاه پدر، مراتب را کتباً اعلام کنید و تقاضای معرفی ایشان به پزشکی قانونی جهت بررسی سلامت عقل نمائید. در صورتیکه پس از معاینات پزشکی قانونی مشخص شود ایشان قادر به تشخیص مصلحت خود و اداره امور مالی خود نمی باشد، اداره سرپرستی اقدام به تعیین و نصب قیم برای ایشان می نماید.
با این توصیف، فقط، قیم اجازه قانونی جهت اداره اموال وی را با نظارت اداره سرپرستی دارد. اگر ایشان از نظر عقلایی، سالم هستند ولی توانایی اداره امور خود را ندارند، تقاضای تعیین امین نمایند که همانند وکیل به نیابت از ایشان اموال و سایر امور ایشان را اداره نماید.
سلام
ببخشید من یک پسر ییتیم هستم و پشتوانه ای ندارم اگر میشه راهنماییم کنید دارن حقم را میخورن و هیچکس و هیچیزی ام ندارم و از قشره فقیر جامعه ام میباشم ممنون میشم ثواب داره… من الان ۳۴سالم است که دوماهم بود
که پدرم در یک شرکت از ارتفاع افتاد پایین و فوت نمود و عمویه بزرگم قیمه من شد و درسال ۱۳۶۵مبلغ ۳۰۰هزارتومان خونه پدره من را به عمویم دادند که الان عمویم میگوید خرجه مراسمه پدرت کردم که دروغ میگوید شرکت از روزه تشبیع جنازه تا سال را خرج داده است الان حقه من را نمیدهد ایا من میتوانم کاری کنم و حقم را از عمویم بگیرم خواهشن راهنمایی کنید ممنون میشم باید چیکارکنم من مرسی
با سلام متقابل، اگر مدارک محکمه پسند، شامل اسناد ثبتی، قولنامه و با شهودی دارید، با مراجعه به دادگاه تقاضای احقاق حق بدهید.