روشهای مطمئن پرداخت، هنگام معاملات بزرگ
گرچه امروزه با ایجاد روشهای پرداخت الکترونیکی، نقل و انتقال بهای معاملات کوچک و بزرگ تسهیل شده ولی هنگام خرید و فروش املاک یا خودرو باید بدانیم اگر گزینه پرداخت به وسیله چک باشد، چند نکته قابل توجه است:
الف) باید اطمینان حاصل نمود که چک از حساب مسدود صادر نشده، یا چک سرقتی نبوده و نیز امضای آن مجعول نباشد. به هر حال توصیه می شود که حتیالامکان فروشنده در چنین حالتی چکی را که از حساب شخص خریدار و در حضور وی صادر میشود، دریافت نماید.
ب) نکته فوق از این جهت اهمیت دارد که، در صورت برگشت خوردن چک، تنها وجه چک قابل مطالبه است و اعتبار معامله همچنان به قوت و استحکام خود باقی است. بنابراین بنا به اصل لزوم در قرارداد ها، هیچیک از طرفین نمی‌توانند معامله را برهم زنند. مگر اینکه ضمن آن شرط فسخ شده باشد یا در مواردی مانند زوال خود به خودی آثار قرارداد، معامله منفسخ و یا به تراضی، اقاله شود.
حال فرض کنید خانه اي طي چند فقره چك به شخصي فروخته شود، كه دو فقره از چك ها برگشت خورده و ده روز ديگر وقت محضر باشد، آيا در اینصورت اين معامله قابل خاتمه است؟
در پاسخ باید گفت: در صورتی این معامله را میتوان بهم زد که در قرارداد تنظیمی این حق برای فروشنده محفوظ باشد. بدینصورت که نوشته شده باشد: در صورت برگشت چک قرارداد منفسخ خواهد شد. والاّ معامله سر جای خود خواهد بود و فقط موضوع چک ها قابل پیگیری حقوقی است.
در مثالی دیگر، تصور فرمایید، اتومبیلی را خریداری و مقداری از مبلغ را پرداخت شده باشد. حال چنانچه خودرو معیوب درآید و متعاقباً به مالک برگردانده شود و وی نه مبلغ را بدهد و نه ماشین را، در اینصورت تکلیف چیست؟
در جواب باید گفت: برگردانیدن اتومبیل از جانب خریدار و تحویل آن از سوی فروشنده دلالت بر اقاله (بهم زدن معامله با تراضی) دارد لذا خریدار فقط میتواند ثمن پرداختی (بهای معامله) را مطالبه نماید و حق استرداد اتومبیل را ندارد مگر فروشنده مجدداً اقدام به فروش آن نماید.
