حقوق و اقتصاد

چگونگی تنظیم قرارداد اجاره واحدهای مسکونی و نحوه تخلیه آنها (قابل توجه بنگاههای مشاورین املاک)

مقدمه: یکی از قراردادهای شایع در جامعه قرارداد اجاره است که قوانین مربوط به آن هر از چندگاهی دچار تغییر و تحولات اساسی شده که در این مختصر به آخرین مقررات مربوطه و نحوه تنظیم قرارداد اجاره مطابق با آن و راههای پیشگیری از بروز اختلاف و در صورت وقوع اختلاف نحوه مراجعه به دستگاه قضایی میپردازیم. اما قبل از بررسی قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب ۲۶/۵/۱۳۷۶ تعریف قانونی اجاره و بعضی کلمات حقوقی به زبان ساده را ارائه میکنیم.

۶-۱- تعریف اجاره

اجاره عقدی است که برابر آن اجاره کننده مالک منافع مال موضوع اجاره می شود. اجاره ممکن است نسبت به اشیاء مانند اتومبیل، خانه یا حیوان یا انسان باشد؛ مانند آنکه شخصی بخواهد از منزل دیگری استفاده کند و آن را برای مدتی اجاره نماید.

مستأجر: اجارهکننده

مؤجر: اجارهدهنده

عین مستاجر: مورد اجاره

مال الاجاره: اجارهبها

اجرتالمثل: اجرت و بهائی که برای یک کالا یا خدمات بر مبنای قیمت کالا یا خدمات مشابه آن تعیین میشود بدون آنکه طرفین قرارداد از قبل برای آن توافقی کرده باشند. اجرتالمثل در مقابل اجرتالمسمی یعنی اجرت توافق شده قرار میگیرد.

۶-۲- بیست نکته در مورد اجاره اماکن مسکونی

۱- در اجاره مسکن باید مدت اجاره معین باشد والاّ اجاره باطل است. مدت اجاره از روزی شروع میشود که بین مؤجر و مستأجر توافق شود. و اگر در قرارداد مدت ذکر نشود، از زمان انعقاد قرارداد محسوب خواهد شد.

۲- لازم نیست که موجر مالک عین مستأجره باشد ولی باید مالک منافع آن باشد.

۳– اگر بعد از قرارداد معلوم شود که عین مستأجره در حال اجاره معیوب بوده مستأجر حق فسخ دارد. البته اگر مؤجر رفع عیب کند به نحوی که به مستأجر ضرری وارد نشود مستأجر حق فسخ نخواهد داشت. اگر عیب در مدت استفاده از موارد اجاره حادث گردد، مستأجر نسبت به بقیه مدت اجاره حق فسخ خواهد داشت.

۴– مؤجر نمی تواند در مدت اجاره در عین مستأجره تغییری صورت دهد که با استفاده مستأجر از آن، در تعارض باشد و اگر مورد اجاره نیاز به تعمیراتی داشته باشد که تأخیر در آن موجب ضرر به مؤجر شود، مستأجر نمی تواند مانع این تعمیرات گردد، حتی اگر این امر مانع استفاده او از مورد اجاره شود. در این حالت مستأجر می تواند از حق فسخ استفاده کند

۵- تعمیرات و کلیه مخارجی که در مورد اجاره برای امکان بهره برداری از آن لازم است برعهده مالک میباشد مگر آنکه در اجارهنامه خلاف آن قید شود و نیز پرداخت هزینههای مربوط به اسباب و لوازمی که برای استفاده از مورد اجاره ضروری است برعهده مالک می باشد مانند نصب آبگرمکن یا شوفاژ و

۶- اگر مستأجر خارج از حدود متعارف از مورد اجاره بهره برداری کند و مؤجر نتواند مانع او از این امر شود حق فسخ برای مؤجر به وجود میآید. برای مثال به جای استفاده و مصرف خانگی از برق، مصرف صنعتی از برق داشته باشد.

۷- مستأجر باید در زمانهای تعیین شده در قرارداد اجارهبها را پرداخت کند و در مقابل از مؤجر رسید دریافت کند.

۸- اگر مستأجر از مورد اجاره در غیر موردی که در اجاره آمده استفاده کند مؤجر حق فسخ اجاره را خواهد داشت. برای مثال در قرارداد اجاره آمده که این مکان برای استفاده مسکونی به اجاره داده میشود ولی مستأجر از آن استفاده تجاری کند.

۹- عقد اجاره به محض انقضاء مدت اجاره پایان می یابد و اگر بعد از پایان مدت اجاره مستأجر آن را در تصرف خود نگهدارد باید اجاره بهایی که معادل اجارهبها مکانی شبیه به آن است، بپردازد حتی اگر از آن استفاده نکند.

۱۰- عقد اجاره با فوت مؤجر یا مستأجر باطل نمی شود. اما اگر مؤجر تنها تا زمان حیات خود، مالک منافع مورد اجاره باشد، با فوت او اجاره باطل خواهد شد و نیز اگر در قرارداد اجاره مباشرت مستأجر در استفاده از مورد اجاره شرط شود، با فوت مستأجر عقد اجاره باطل میشود.

۱۱- اگر مستأجر مورد اجاره را به دیگری اجاره دهد اجاره باطل یا فسخ نمی شود مگر آنکه مؤجر در قرارداد اجاره برای خود به هنگام تحقق این امر حق فسخ را شرط کرده باشد.

۱۲- اگر مستأجر بدون اجازه مؤجر در مورد اجاره تعمیراتی کند حق مطالبه آن را از مؤجر ندارد.

۱۳- اگر مستأجر بدون اجازه مؤجر در خانه یا زمینی که اجاره کرده ساخت و ساز کند یا درختی بکارد مؤجر حق دارد که آن را از بین ببرد و اگر در اثر این عمل نقصی به بنا یا زمین مورد اجاره وارد شود برعهده مستأجر خواهد بود.

۱۴- تنظیم قرارداد اجاره هم به صورت عادی و هم رسمی ممکن است. معمولاً اشخاص به صورت عادی در آژانسهای مسکن مبادرت به تنظیم قرارداد می کنند. باید توجه داشت برای تنظیم قرارداد اجاره به صورت عادی حتماً دو نفر به عنوان گواه ذیل سند اجاره را امضاء کنند تا طرفین از مزایای قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب ۱۳۷۶ بهرهمند شوند.

۱۵- هرگاه مؤجر یا مستأجر به نمایندگی از دیگری قرارداد تنظیم کند باید توجه داشت شخصی که خود را بهعنوان نماینده معرفی میکند دلیل نمایندگی او باید به رؤیت طرف مقابل رسیده و پیوست قرارداد شود. پس اگر الف خود را وکیل همسرش به عنوان مؤجر معرفی میکند باید وکالتنامه رسمی مبنی بر وکالت در انعقاد عقد اجاره از سوی او را ارائه دهد.

۱۶- پس از پایان مدت اجاره اگر مستأجر از تخلیه مورد اجاره امتناع کند به درخواست مؤجر تخلیه صورت خواهد گرفت. برای تخلیه اگر سند عادی باشد باید نکات زیر رعایت شود: درخواست برای تخلیه به شوراهای حلاختلاف یا حسب مورد دادگاه محل ارائه، و مشتمل بر نام و نام خانوادگی و محل اقامت مستأجر و مشخصات عین مستأجره و مشخصات و تاریخ سند اجاره و کپی برابر اصل شده قرارداد اجاره و کپی برابر اصل شده سند مالکیت ملک، می باشد.

۱۷- رییس حوزه قضایی یا دادگاهی که به درخواست رسیدگی میکنند با احراز مالکیت یا ذینفع بودن مؤجر دستور تخلیه را صادر خواهد کرد. پس از ابلاغ این دستور توسط مأمورین به مستأجر، او مکلف است ظرف ۳ روز پس از ابلاغ دستور دادگاه نسبت به تخلیه اقدام کند.

۱۸- اگر مؤجر مبلغی به عنوان ودیعه یا تضمین یا قرضالحسنه و… از مستأجر دریافت کرده باشد تخلیه و تحویل مورد اجاره، موکول به استرداد آن سند یا وجه به مستأجر میباشد.

۱۹- اگر سند اجاره رسمی باشد برای تخلیه مورد اجاره درخواست صدور اجراییه از دفترخانهای که قرارداد اجاره را تنظیم کرده بهعمل میآید و دفترخانه پس از احراز هویت و صلاحیت مؤجر اوراق اجراییه را ظرف ۲۴ ساعت و در سه نسخه با قید تخلیه محل مورد اجاره به دایره اجرای اسناد رسمی اداره ثبت اسناد و املاک محل می فرستد و اداره ثبت ظرف ۲۴ ساعت نسبت به تشکیل پرونده و صدور ابلاغ و تخلیه به مأمور اقدام میکند و مأمور اجرا نیز مکلف است ظرف ۴۸ ساعت اجراییه را به مستأجر ابلاغ و مستأجر ظرف ۳ روز از تاریخ ابلاغ نسبت به تخلیه اقدام نماید.

۲۰- اگر مؤجر مدعی ورود خسارت به مورد اجاره از سوی مستأجر یا عدم پرداخت اجارهبها یا بدهی شارژ و… باشد نمی تواند راساً نسبت به برداشت این مبلغ از ودیعهای که نزد اوست اقدام کند بلکه میتواند برای رسیدن به حق خود به دادگاه مراجعه (البته مبالغ ودیعه تا سقف بیست میلیون ریال در صلاحیت شورای حلاختلاف می باشد) و با تقدیم دادخواست مطالبه ضرر و زیان به میزان مورد ادعا به دایره اجرا دستور تخلیه ارائه کند.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا