مفهوم ایفاء ناروا (پرداخت بيجا)

📖 مفهوم ایفاء ناروا (پرداخت بيجا) 📖

الف- هرگاه شخصی بدون وجود حق و سبب قانونی مالی به دیگری بپردازد؛ این پرداخت، ایفای ناروا است. ✅
در صورتیکه مدیون به اشتباه، دین خود را به شخصی غیر از طلبکار بپردازد ایفای ناروا محقق می‎شود. گیرنده‎ی مال نیز ملزم به استرداد مال به مالک آن می‎شود. مثلاً ممکن است مدیون اشتباهاً پول را به حساب شخص دیگری غیر از طلبکار واریز کند. در اینصورت می‎تواند آن پول را پس بگیرد، چون پرداخت به ناروا صورت گرفته است. برابر قانون مدنی: کسی‎که عمداً یا اشتباهاً چیزی را که مستحق نبوده است دریافت کند، ملزم است آن را به مالک تسلیم کند.
بر همین اساس دادگاه با ارائه دلایلی از قبیل پرینت حساب، شخص دریافت کننده را محکوم به استرداد وجه دریافتی خواهد کرد.
بدیهی است در صورتیکه آن شخص ثابت کند پرداخت وجه بایت بدهی یا دین دیگری بوده، مطابق رویه قضایی بار اثبات مدیون بودن واریز کننده، بر عهده دریافت کننده پول است.
ب) پرداخت دین از سوی شخصی غیر از مدیون ✅
چنانچه شخصی اشتباهاً خود را مدیون بداند و ادای دین کند، می‎تواند آن ‎چه را پرداخت کرده از گیرنده‎ی مال پس بگیرد. البته در صورتی که شخص غیر مدیون با آگاهی از مدیون نبودن خود، دین شخص دیگری را بپردازد؛ حق پس گرفتن مالی را که داده است ندارد.
ج) پرداخت بدون وجود دین ✅
درصورتیکه شخصی بدون اینکه مدیون باشد و از روی اشتباه مالی را به دیگری بدهد؛ پرداختش ناروا محسوب می‎شود و دهنده‎ی مال می‎تواند آن مال را پس بگیرد. مثل اینکه شخص می‎خواهد به حساب فرزندش که در شهری دیگر درس می‎خواند، مبلغی پول بریزد که اشتباهاً پول را به حساب شخص دیگری می‎ریزد.
📔📗📘 حال که مفهوم ایفاء ناروا مشخص شد؛
باید بدانیم که:
✅ اگر برای طلبی، چکی از شخصی دارید و صاحب آن چک بخواهد زودتر از سررسیدِ چک، پول شما را بدهد و لاشه چک را بگیرد، شما اول باید ببینید آیا آن پول واریز شده از طرف صاحب چک است و سپس لاشه چک را مسترد کنید.
زیرا ممکن است صاحب چک با شخص دیگری همدست شده و آن شخص پول را برای شما واریز کند و بعداً پولی را که پرداخته با استدلال ایفاء ناروا، از طریق طرح دعوی باستناد رسید وصولی از بانک، پس بگیرد.
بویژه اینکه اگر چک در وجه حامل باشد، از نظر قانون تجارت حقوق دارنده چک، محفوظ و لازم الرعایه است.
سوالات بیشتر را از ما بپرسید…
@borhanesaadat