حقوق و اقتصاد

چگونگی تنظیم سند عادی در بنگاه‎های معاملات خودرو

معاملات خودرو

مقدمه: از آنجایی‎كه هنگام خرید خودرو نمی‎توان صرفاً به رویت ظاهری آن اکتفا کرد، لذا اقتضا دارد با شناسایی كامل آن توسط اهل خبره دست به چنین کاری زده شود. به‎ویژه این‎که لازم است از جنبه‎های مختلف از جمله از نظر فنی، بدنه، موتور و از همه مهم‎تر مدارك قانونی مالكیت و تطبیق یا عدم تطبیق مدارك با مشخصات و بقیه قسمت های آن مانند شماره موتور، شاسی، بدنه و نیز تسویه خلافی و عوارض و بدهی‎های قانونی، موضوع بیمه‎نامه و در رهن نبودن آن، مورد بررسی قرار گیرد.
شایان ذکر است كه در صورتی‎كه خریدار مستقیماً از فروشنده اقدام به خرید خودرو نماید، در صورت بروز اختلاف و مراجعه به دادگستری، امكان تكذیب موارد ادعایی از طرف مقابل وجود دارد. لیکن چنان‎چه از مشورت كارشناس بهره گیری شود و هم‎چنین معامله با حضور در بنگاه صورت پذیرد، حداقل می‎توان در دادگاه از شهادت آنان در جهت اثبات موارد ادعایی خود استفاده نمود. به‎همین جهت لازم است این‎گونه معاملات در فرم‎های مخصوص انتقال خودرو در بنگاه‎های معتبر و ممهور به مهر مسئول آن انجام شود تا از استحکام بیشتری برخوردار گردد.
نکات لازم هنگام معامله در مراکز خرید و فروش
از جمله محل‎هایی که امکان نقل و انتقال خودرو دست‌ دوم را تسهیل می‎کند، مراجعه به مراکز خرید و فروش خودرو می‎باشد. در این ارتباط ابتدا لازم است که از سلامت باطنی و ظاهری آن مطمئن شویم. ابتدا ضرورت دارد که برگه تأیید سلامت فنی از کار‌شناسانی که در چنین مراکزی مستقر هستند اخذ و سپس باید بیع نامه‎ای تنظیم شود.
در زمان تنظیم بیع‎نامه ضمن پرداخت کمترین مبلغ بیعانه، در خصوص شماره شاسی خودرو و نیز مدارک آن دقت شود و پس از تطبیق با آن‎چه که در بیع نامه ذکر شده اقدام به امضا گردد. زیرا ممکن است خودروی دیگری نشان داده شود و هنگام تنظیم بیع‎نامه مشخصات یک خودرو معیوب یا مشکل‌دار درج گردد.
در پی تعویض پلاک، برگ‌سبزی صادر خواهد شد که به منزله مالکیت قطعی خودرو نمی‎باشد، بلکه برای تنظیم سند قطعی باید به شرح ذیل به یکی از دفترخانه‎های اسناد رسمی مراجعه شود. زیرا به‎جهاتی از جمله این‎که احراز شود هیچ‎یک از دو طرف معامله ممنوع‎المعامله نیستند و نیز مطابق ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی طرفین باید نقل‌ و‌انتقال خودرو را به ‌وسیله سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی انجام دهند و هر دو طرف معامله باید برای بررسی اصالت وسیله نقلیه، هویت مالک، پرداخت جریمه‎‌ها و دیون معوق و تعویض پلاک به راهنمایی و رانندگی مراجعه کنند.
ضرورت تنظیم سند رسمی انتقال
توصیه اولیه در خصوص خرید خودرو به‎ویژه موارد دست دوم آن همان طریقی است که فوقاً اشاره شد. لیکن مواردی پیش می‎آید که جهت تنظیم سند رسمی انتقال، الزاماً ضرورت ندارد که قبل از انتقال رسمی خودرو، قرارداد عادی از قبل در یکی از بنگاه‎های فروش خودرو یا خارج از آن تنظیم شده باشد. بلکه فروشنده و خریدار، نیز می‎توانند مستقیماً در یکی از دفترخانه‎های اسناد رسمی حاضر شده و اقدام به تنظیم سند انتقال نمایند.
در زمان تنظیم سند رسمی، ضمن ارائه برگ‌سبز خودرو، اسناد هویتی مانند شناسنامه و کارت‌ ملی، برگ تسویه عوارض شهرداری لازم است که پرداخت آن بر‎عهده فروشنده است. متعاقباً باقیمانده پول خرید خودرو به فروشنده پرداخت و در قبال آن برگ تسویه عوارض، بیمه‎نامه و کارت ‌سوخت دریافت سپس سند رسمی امضا می‎شود. برخی از هزینه‌های تشریفات قانونی مانند کارمزد دفترخانه یا هزینه تنظیم بیع‎نامه به‎عهده فروشنده است و هزینه‌های تعویض پلاک را خریدار باید بپردازد.
یکی از مسائل مهمی که یادآوری آن لازم است این‎که؛ ضرورت اقدامات فوق به‎ویژه فک پلاک از آن‎جا ناشی می‎شود که چنان‎چه خریدار با پلاک فروشنده اقدام به ترّدد نماید، صرف‎نظر از هر‎گونه تخلفات راهنمایی و رانندگی که امروزه از طریق دوربین‎ها متوجه صاحب پلاک است، خطر بزرگتری که مربوط به وی می‎شود این‎که، در صورت ارتکاب جرائمی از قبیل آدم ربایی و حمل مواد مخدر با خودروی موضوع معامله، قاعدتاً مسئولیت اولیه آن بر عهده صاحب پلاک خواهد بود. مضافاً این‎که در شرایط جاری قرار گرفتن در چرخه‎های دادرسی کیفری و رهایی از آثار آن، عواقب ناگواری را به دنبال دارد که بهتر است از همان ابتدا با آن برخورد شود.
بدیهی است در صورت تنظیم قرارداد عادی فروش در بنگاه معاملاتی خودرو، لازم است روز مشخصی جهت حضور طرفین در دفترخانه تعیین شود تا طرفین در آن زمان در دفترخانه مورد نظر حاضر شوند و سند رسمی انتقال را امضاء نمایند. در غیر این‎صورت برای صدور سند رسمی و یا در مواری جهت اخذ مانده بهای معامله، نیاز به طرح دعوی در دادگستری است که ذیلاً به تفصیل آن پرداخته می‎شود.
تشریفات دادرسی در صورت بروز اختلاف
در برخی از موارد، فروشنده به‎دلایل مختلف از حضور در دفترخانه اسناد رسمی جهت انتقال ملک یا خودرو امتناع می نماید. در چنین حالتی در صورتی‎كه در قرارداد عادی زمان حضور در محضر جهت تنظیم سند مشخص شده باشد، خریدار از دفترخانه مزبور گواهی عدم حضور فروشنده را دریافت می‎نماید. در صورتی‎كه زمان و مكان حضور در قرارداد عادی مشخص نشده باشد، خریدار می‎تواند از طریق اظهارنامه‎ای، زمان و دفترخانه معینی را مشخص و از فروشنده درخواست نماید كه در زمان و مكان مقرر جهت تنظیم سند رسمی انتقال حضور یابد. در این مورد نیز در صورت عدم حضور فروشنده، خریدار گواهی عدم حضور فروشنده را از دفترخانه مزبور اخذ می‎نماید. متعاقباً از طریق طرح دعوی در دادگستری محل اقامت فروشنده یا دادگستری محل وقوع عقد دادخواستی مبنی بر الزام خوانده به تنظیم سند رسمی اقدام کند.
متقابلاً چنان‎چه در موعد مقرر مبالغ مانده ثمن به فروشنده پرداخت نشود، وی باید به طرق مقتضی اعلام فسخ شود که از جمله آن‎ها این است که به استناد ماده ۱۵۶ آیین دادرسی مدنی اظهارنامه‎ای برای طرف مقابل می‎فرستد و سپس تأیید فسخ را از دادگاه درخواست نموده و در پی آن باشد حق انتقال مورد معامله را به غیر دارد.
در پایان لازم بذکراست که کلیه اختلافات در خصوص خودرو، اگر ارزش خریداری شده آن زیر ۲۰ میلیون تومان باشد، پرونده باید در شورای حل اختلاف حوزه‎ای که معامله در آن انجام شده مطرح شود. لیکن چنان‎چه ارزش آن بالای مبلغ فوق باشد در دادگستری آن حوزه بررسی خواهد شد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا